Socialist Republic of Vietnam

Ngày 15/7/2020, Đại sứ Việt Nam tại Hoa Kỳ Hà Kim Ngọc đã tham dự Tọa đàm trực tuyến “Quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ và hậu quả chiến tranh: 25 năm sau bình thường hóa”. Đây là hoạt động do Nhóm làm việc về giải quyết hậu quả chiến tranh tại Trung tâm Stimson tổ chức nhằm thiết thực kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Hoa Kỳ.

Chủ tịch Stimson Brian Finlay đã chủ trì Tọa đàm. Thượng nghị sỹ Patrick Leahy (Dân chủ - Vermont), thành viên cao cấp Ủy ban Chuẩn chi Thượng viện, người có nhiều đóng góp cho quan hệ giữa hai nước và công cuộc khắc phục hậu quả chiến tranh, Đại sứ Hà Kim Ngọc và Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Daniel Kritenbrink được mời là khách danh dự. Các diễn giả tại Tọa đàm phía Hoa Kỳ gồm ông Tim Rieser, Cố vấn đối ngoại cao cấp của TNS Leahy; bà Susan Hammond; bà Phạm Thị Hà, Giám đốc Tổ chức PeaceTree Việt Nam của Hoa Kỳ và từ phía Việt Nam có Đại tá Lê Đình Vũ, Giám đốc điều hành Dự án hậu quả chiến tranh và Chánh văn phòng Ban chỉ đạo 701 của Việt Nam. Phóng viên Mike Cerre của hãng tin PBS điều phối phần thảo luận. Buổi tọa đàm đã thu hút hơn 150 khách tham dự, gồm đại diện Quốc hội, Chính quyền Hoa Kỳ, các NGO về nhân đạo, các nhà tài trợ các chương trình khắc phục hậu quả chiến tranh, học giả, các hãng thông tấn….

Trong phát biểu dẫn đề, TNS Patrick Leahy nhấn mạnh Việt Nam – Hoa Kỳ đã đạt được những thành quả đặc biệt mà ít người có thể tiên đoán hay tưởng tượng được khi hai nước bắt đầu bình thường hóa quan hệ 25 năm trước. Các nỗ lực chung, quyết tâm chính trị, thiện chí của Chính phủ và nhân dân hai nước thúc đẩy hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh đã góp phần giúp hai nước hòa giải, Việt Nam trở thành đối tác gần gũi nhất của Hoa Kỳ ở Đông Á. Việt Nam đã giúp tìm kiếm hơn 700 bộ hài cốt binh lính Hoa Kỳ mất tích trong chiến tranh trong hơn 30 năm qua. Trong khi đó Hoa Kỳ giúp Việt Nam rà phá bom mìn, tẩy độc dioxin, giúp đỡ các nạn nhân chiến tranh. Gần đây nhất, Quốc hội và Chính quyền Hoa Kỳ đã thúc đẩy chương trình hỗ trợ tìm kiếm bộ đội Việt Nam mất tích trong chiến tranh. TNS Leahy mong rằng trong 25 năm tới, thế hệ trẻ hai nước cần tiếp nối thế hệ cha anh giải quyết hậu quả chiến tranh, cũng như góp phần xử lý những thách thức mới như phát triển năng lượng sạch, và những thách thức đối với hòa bình và an ninh khu vực. Thượng nghị sỹ tin tưởng Việt Nam sẽ tiếp tục đóng vai trò tích cực và chủ động trong cộng đồng quốc tế.

Phát biểu khai mạc Tọa đàm, Đại sứ Hà Kim Ngọc đánh giá hiếm thấy trong quan hệ giữa hai quốc gia nào mà vấn đề khắc phục hậu quả chiến tranh lại có đóng góp quan trọng đối với tiến trình bình thường hóa, cải thiện quan hệ và xây dựng lòng tin như giữa Việt Nam và Hoa Kỳ. Đây không chỉ là hình mẫu của quá trình hòa giải giữa hai nước vốn là cựu thù, nay trở thành bạn, thành đối tác toàn diện, mà còn là giải pháp cho nhiều cuộc xung đột khu vực và quốc tế hiện nay. Đại sứ Hà Kim Ngọc đã gửi lời cảm ơn đến Chính quyền, Quốc hội và nhân dân Hoa Kỳ đã có đóng góp to lớn vào quá trình phát triển quan hệ giữa hai nước nói chung và hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh tại Việt Nam nói riêng. Đại sứ đề nghị Nhóm làm việc về khắc phục hậu quả chiến tranh tại Trung tâm Stimson tiếp tục hỗ trợ kết nối thế hệ trẻ trong Chính quyền, Quốc hội Hoa Kỳ, có thể hiểu hơn về lịch sử quan hệ hai nước và cùng tham gia hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh trong tương lai.

Tham gia phát biểu từ Hà Nội, Đại sứ Hoa Kỳ Daniel Kritenbrink khẳng định Hoa Kỳ luôn cam kết tăng cường quan hệ đối tác toàn diện với VN, chia sẻ tầm nhìn chung về khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương hòa bình và ổn định, trên cơ sở cùng nhau tôn trọng luật pháp quốc tế, tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và tôn trọng thể chế chính trị của nhau. Đại sứ nhấn mạnh lòng tin và sự hiểu biết và tôn trọng lẫn nhau là trụ cột trung tâm để hai bên phối hợp hiệu quả trong hơn 30 năm qua, trước cả khi hai nước bình thường hóa quan hệ, trong các hoạt động nhân đạo và giải quyết hậu quả chiến tranh. Đại sứ Kritenbrink cam kết Hoa Kỳ sẽ tiếp tục phối hợp với Việt Nam trong thời gian tới để giải quyết các vấn đề do cuộc chiến để lại.

Các diễn giả đã tập trung chia sẻ về các nỗ lực của cả hai nước trong tìm kiếm binh lính mất tích trong chiến tranh, các dự án tẩy chất độc da cam tại sân bay Đà Nẵng và sân bay Biên Hòa, rà phá bom mìn, giúp đỡ các nạn nhân chiến tranh. Các đại biểu tham dự Tọa đàm quan tâm tìm hiểu thực trạng các dự án đang tiến hành ở Việt Nam, triển vọng tương lai của các hoạt động khắc phục hậu quả chiến tranh tại Việt Nam và vai trò của các hoạt động này trong việc làm sâu sắc quan hệ giữa hai nước./.